Ptica zaštitnica
Na zapadnom pročelju, na glavnom ulazu u dvorac, kao na tronu zaštitnički nadvijenih krila smeštena je turul - silna ptica, koja kao da čuva Špicer-Orenštajnov kastel. Zapitali smo kakva je to ptica i zašto se baš ovde nalazi?
– Legenda o ptici turul se vezuje za hunska plemena. Priča kaže da je vođa sedam plemena Almoš sanjao kako njihova sela napadaju veliki orlovi i odnose njihove konje i stoku, što je protumačeno da će zavladati smrt od velike gladi. To se dešavalo iz dana u dan, sve dok se iznenada iz oblaka pojavio ogromni crni turul noseći u kandžama mač Atile hunskog. Ova ptica je rasterala orlove i spasila plemena od gladi i sigurne smrti. Turul je obećao vođi plemena bolju i sigurniju zemlju i poveo plemena prema zemljama zapada, prema Panonskim ravnicama gde su se naselili – otkrio nam je Predrag Komljenović.
Priča o velikoj ptici koja ih je spasila, vodila i štitila kao predanje se prenosilo iz generacije na generaciju. Vremenom je kao motiv turul postao jedan od nacionalnih simbola i ukrasa na mnogim mađarskim kućama, zdanjima, mostovima, tvrđavama, palatama, na kojima stoji raširenih krila kao zaštitnik i čuvar.
– Pored turula koji čiji je raspon krila gotovo dva metra koji neumorno bdije iznad Špicer-Orenštajnovog kastela, a koji se i danas može videti, postojala su još dva turula napravljena od kovanog gvožđa, ali ih je vreme nagrizlo, a rđa pojela – sa setom kazuje Predrag Komljenović.
Samo smo se zapitali da li će preostali turul uspeti da spase ovo nekad prelepo zdanje od nebrige i nemara...
M. Jablanov Stojanović
Foto: Mariniranje