Cela šuma za najveće bure
U prethodnom delu priče o vinariji „Erdutski vinogradi” smo saznali nešto o istoriji ove vinarije koja je započela kada se izgradio podrum 1730. godine. No, važno je spomenuti i 1403. godinu od kada su prvi pisani tragovi da je ovde bila loza: Erdut je u srednjem veku bio gradska opština, koja je pre 620 godina potvrdila kupoprodaju vinograda među svojim sugrađanima.
Saradnik za turizam i istoričar Hrvoje Pavić upoznao nas je sa zanimljivostima vezanim za ličnosti koje su stvarale istoriju ovog mesta. Najinteresantniji je bio Ervin plemeniti Čeh, ali zanimljivosti koje su zaštitni znak ove vinarije nisu nestale ni u XX veku kada je rukovodstvo ove vinarije poželelo da od nje napravi simbol celog ovog vinogorja. Rešili su da izgrade novi vinski podrum 1980. godine, a četiri godine kasnije vinarija puštena je u pogon.
– Kapacitet ove vinarije projektovan je na osam milona litara, tada je imala četiri, dok je danas 6,5 miliona litara. Ono što krasi ovaj podrum je najveća bačva na svetu u koju staje 75 hiljada litara graševine ili 100 hiljada buteljki. Ona je uvek puna do vrha ovim vinom, jer se smatra da je graševina vinska kraljica kontinentalne Hrvatske i da joj je mesto upravo ovde. Ima bačvi većih od ove naše, ali su prazne, a naša je uvek puna – otkrio nam je istoričar Hrvoje Pavić.
Mada je ovo najveće bure na svetu počelo da se gradi 1989. godine smatra se da ono ima više od 150 godina, jer se mora uzeti u obzir i koliko je slavonski hrast stasavao dok od njegovih dubova nisu napravljene daske koje su sačinile ovu bačvu.
– Prazna bačva je teška 20 tona, a oko nje je 2,5 tone gvozdenih okova. Mi kažemo da u bačvi živi 109 dubova, a to je cela jedna hrastova šuma! Bačva je rađena tradicionalnom metodom cepanja hrastovih dubova da bi se zadržala prirodna struktura ovog plemenitog slavonskog drveta. Bačvu su sagradili poznati pinteri iz DIK Đurđenovac u bizini Našica, a taj proces je trajao 10 godina. Ona je rađena prema ideji tadašnjeg direktora razvoja IPK Osijek, a današnjeg vlasnika vinarije mr Josipa Pavića – uputio nas je njegov sinovac Hrvoje Pavić.
Ovo veliko bure je i najveći vinopija, jer godišnje popije 750 litara vina! Naime, bačve su kao živi organizmi, one dišu, upijaju, ali ponekad i popuštaju pa je izgrađen bazen oko bačve koji ima zapreminu 55 hiljada litara, da bi se vino moglo spasiti ako ona popusti. Svake godine se bure prazni, potom pere i čisti da bi u njega došlo novo vino.
– Ukrasno dno bačve je izradio poznati hrvatski vajar Mato Tijardović. Motiv na njemu predstavljaja slavonski vinski oltar kroz prikaz tradicionalnih radova u vinogradu, plemićkog grba porodica Adamović i Čeh koji su vinariju i osnovali 1730. godine. U samom središtu ove kompozicije je poslednja večera, jer hrišćanstvo je najviše zaslužno za širenje kulture negovanja vinove loze. Nama je, pak, najznačajniji prikaz veselja koji se nalazi na donjoj polovini bačve gde su prikazani ljudi koji se uz kapljicu dobro zabavljaju – rekao nam je istoričar Hrvoje Pavić.
Legenda kaže da je najveće bure rađeno bez nacrta, a jedan od uslova dok se bure gradilo je vino u neograničenim količinama za sve one koji su radili na ovoj bačvi. Zanimljivo je, da su po završetku svi radnici koji su bili uposleni oko ovog najvećeg bureta dobili na poklon jednu suvenir bačvicu koja je replika velike.
– Mi na nju gledamo kao trostruki spomenik: kao spomenik slavnoskom hrastu, koji je jako cenjen u celom svetu, drugo je spomenik našoj najzastupljenijoj sorti – graševini, a na trećem mestu je spomenik ljudima koji su imali viziju i umeće da ovu bačvu naprave – istakao je na kraju enolog Damir Risak.
Marina Jablanov Stojanović
Foto: V. Jovanović, Mariniranje